Kushtetuta e Kosovës detyron deputetët të marrin pjesë në votim dhe qytetarët presin që Kuvendi të zgjedhë kryetaren e Republikës në ditët që vijnë. Por afati 6-mujor për ushtruesin e detyrës nuk e lë shtetin pa krye, edhe nëse opozita …
Etiketë: kushtetuta
Gjyqtarja që ndryshoi botën
Gjyqtarja amerikane Ruth Bader Ginsburg vdiq këtë javë nga kanceri, duke lënë pas një trashëgimi të rrallë të përpjekjeve për të drejtat e njeriut dhe për barazi gjinore. Në moshën 87-vjeçare, ajo ishte anëtarja ma e moshuar e Gjykatës Supreme …
Dita e Kushtetutës në ShBA
Më 17 shtator 1787, delegatët e 13 shteteve nënshkrunë Kushtetutën e Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Ajo hyri në fuqi rreth dy vjet ma vonë, duke zëvendësu kushtetutën e parë, Artikujt e Konfederatës.
Deri atëherë, 13 shtetet e porsapavarësuara ishin …
Përvjetori i Kushtetutës së Kaçanikut
Sot është dita e Kushtetutës së Kaçanikut. Më 7 shtator 1990, delegatët e Kuvendit të Kosovës u mblodhën në qytetin ikonë pranë kufirit me Maqedoninë, për ta miratu dokumentin historik.
Armiku tashma e kishte pushtu vendin tonë dhe kish urdhëru …
Kosova në krizë, si Gjermania në prag të nazizmit
Fundi i Luftës së Parë Botërore shënoi fitoren e atyre që quheshin «ide progresive» dhe të cilat kishin për synim kryesor dhënien e fuqisë politike sovranit (popullit si tërësi). Në emër të rikthimit të demokracisë, ndonëse jo të drejtpërdrejtë, pjesa …
Kushtetuesja në Hagë
«Gjykata kushtetuese e ndërkombëtarizuar: Bartja e sovranitetit gjyqësor në rastin e Kosovës» titullohet punimi i autorëve prof. dr. Enver Hasani dhe dr. Getoar Mjeku, që diskutojnë themelimin dhe punën e Gjykatës Speciale, me përqendrim te drejtësia kushtetuese.
Punimi …
Kosova ka kushtetutë militante
Ajo prek bashkimin me Shqipërinë, komunitetet pakicë dhe dialogun me Serbinë
1.
Kosova ka kushtetutë militante. Ky përfundim më del nga shkrimet e juristit të mirënjohur Gary Jacobsohn. Kushtetutat militante imponojnë rregulla që nuk përkojnë me …
Kosova është republikë parlamentare
Kosova është republikë parlamentare. Për këtë s’ka mëdyshje, ani pse studentat e juridikut ndëshkohen pa faj nëse përgjigjen kështu në provim.
Kur administratorët ndërkombëtarë dhe udhëheqësit vendorë ngritën institucionet e vetëqeverisjes në Kosovën e pasluftës, ata zgjodhën sistemin parlamentar. Thelbi …
Shpërndarja e Kuvendit: E keqja që u bë e mirë
Dikur diktatorët i kanë shpërnda parlamentet për ta mbajtë pushtetin për vete. Sot shpërndarja është vegël e fuqishme e demokracisë. Në seancën e Kuvendit më 22 gusht, s’do të ketë mëdyshje: lypsen 80 deputetë me shtypë butonin «Po» për ta …
Si formohet qeveria e Kosovës?
Çka ndodh kur dorëhiqet kryeministri? Çka ndodh kur mbahen zgjedhjet për Kuvend? Çka ndodh nëse Kuvendi shpërndan veten?
Qe vizatimi për hapat që duhet ndërmarrë dhe afatet për secilin hap. I kemi nxjerrë nga dispozitat e kushtetutës së Kosovës dhe …
ShBA: 99 vjet të votës së grave
Ndërsa Kosova nuk po i bjen në fije kushtetutës së vet dhe nuk p’e din kur ka me i mbajtë zgjedhjet, Amerika po e shënon 99-vjetorin e nji ngjarjeje të madhe për demokracinë: amendamentin kushtetues që ua njohu grave të …
Qasjet kundërkushtetuese ndaj kushtetutës
Ramush Haradinaj nuk mund të ushtrojë funksionin e kryeministrit, pavarësisht nëse këtë ja kërkon presidenti apo e dëshiron vet, jo për shkak se ai është dorëhequr, por për shkak të arsyeve që ka dhënë në dorëheqjen e tij. Një zyrtar …
Rasti i kryeministrit të shkojë në Kushtetuese
Juristi Durim Berisha e ka lutë Avokatin e Popullit t’i sfidojë vendimet që qeveria ka marrë pas dorëheqjes së kryeministrit Ramush Haradinaj.
Ankesa e dorëzuar sot thotë se z. Haradinaj ka dhënë dorëheqje të parevokueshme, dhe tani është ish-kryeministër. Rrjedhimisht, …
11 vjet pas miratimit, Kushtetuta vetëm në letër
Më 9 prill 2008 u miratua Kushtetuta e Republikës së Kosovës, akt që mëton të transformojë rrënjësisht shoqërinë tonë, prej një trualli të okupuar nga Serbia e më pas një protektorati ndërkombëtar në një shtet të pavarur e demokratik me …
Përmbledhje për Ditën e Kushtetutës
(përditësu) Sot Kosova shënon Ditën e Kushtetutës, 11 vjet pasi Kuvendi miratoi ligjin më të lartë të vendit, pak javë pas shpalljes së pavarësisë. Kushtetuta e Republikës së Kosovës ka hy në fuqi më 15 qershor 2008 dhe është ndryshu …
Kosharja, bashkimi, kushtetuta
1.
Sot është 20-vjetori i Betejës së Koshares. Në atë përballje me armikut, luftëtarët e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës e thyen kufirin që padrejtësisht kishte nda popullin për gati një shekull.
Në ditën e tretë të betejës ra komandanti hero
Marrí fundjave: prokurorët, kufijtë, futbollistat
1.
Prokurorët nuk e dijnë se ç’punë kryjnë. Këshilli Prokurorial lëshoi dje nji kumtesë ku e porositi pushtetin ligjvënës mos me ndërhy në pamvarësinë e gjyqësorit. Kumtesa qe reagim ndaj deputetit Rexhep Selimi që ka thanë se tok me qeverinë …
«E drejta kushtetuese» nga Enver Hasani (PDF)
Ish-kryegjyqtari i Kosovës ka botuar një libër të plotë kritike ndaj një teksti mësimor të së drejtës kushtetuese.
Prof. Enver Hasani, pedagog në Fakultetin Juridik të Universitetit të Prishtinës, shpjegon arsyen për librin e tij, titulluar E drejta kushtetuese: Studim …
Kanuni i Skanderbegut: Ligjet i bën populli
Kur është fjala te ligjet e reja kanunore, legaliteti dhe legjitimiteti i tyre, Kanuni sanksionon të drejtën dhe fuqinë e bërjes së ligjeve të reja kanunore, kur parasheh që ligje të reja kanunore ka të drejtë e fuqi me ba …
Cenimi i flamurit dhe liria e shprehjes
Cenim i flamurit quhen, për shembull, djegia, ndryshimi fizik, apo valvitja e flamurit kokëposhtë. Në shumë vende demokratike të botës nuk ka ligje që ndalojnë cenimin e simboleve të shtetit. Liria e shprehjes së qytetarit çmohet se është më e …
Projekt-kushtetutë për Kosovën
(Përditësu më 20 gusht 2019) Kjo është përpjekje me hartu një kushtetutë moderne shkurt e shqip1 — në gjuhë të thjeshtë e të thukët:
Projekti ka zanafillën në një draft më …
Të drejtat e njeriut nëpër botë: Përmbledhje lajmesh
Tue shfletu lajmet për të drejtat e njeriut nëpër rruzull, m’u duk sikur ky muej ka çelë me ngjarje jashtëzakonisht të mëdha. Do janë lajme të mira, do të këqija, e do thjesht interesant me i përmendë.
1. Policia e …
A me livdu kapitalizmin?
Kapitalizmi nuk përmendet kurrkund në kushtetutën amerikane. As ekonomia e tregut. Gjykata Supreme e ShBA-së i shqyrton krejt sipërfaqsisht çashtjet e rregullimit ekonomik, se Jueseji ligjnisht nuk asht shtet kapitalist. Por Gjykata i kqyr me standardin ma të rreptë, për …
Pas referendumit: Erdoğani si Mbreti Aleksandër i Jugosllavisë
Brekziti në gjykatë
Britania do ta mbajë mend gjatë biznesmenen Gina Miller. 51-vjeçarja me prejardhje nga Gajana u priu qytetarëve që i kërkunë një gjykate me shqyrtu ecurinë e Brekzitit. Dhe gjykata u përgjigj sot, duke i thënë qeverisë se nuk mund ta …
Kushtetuta osmane e 1876-s
Në shekullin XIX, Perandoria Osmane ish gati me dhanë shpirt. Shteti që dikur i tmerronte perëndimorët me fuqinë e tij kish mbetë tani mbrapa vendeve t’Evropës.
Kështu osmanët nisën nji varg reformash për ta modernizu dhe shpëtu perandorinë. Fillimisht, ata …
Projekt-kushtetutë për Dardaninë (10 dhjetor 2015)
Projekt-kushtetutë për Dardaninë (17 tetor 2015)
Projekt-kushtetutë për Dardaninë (13 tetor 2015)
http://plisi.org/pkd…
Mos zajebnicës
Tue dhanë gisht për zajednicën, krenët e vendit pranuen vullnetarisht ate që pushtuesi s’ka mujtë me na e mponu as me dhunë dikur: pushtetin sipror të Sërbisë mbi Dardaninë.
Marrëveshja e mbrame ia dorzon sovranitetin nji pakice kombtare për me …
Shqipja, Shkup, e shpëton shtetin
Përleshjet e armatosura në Kumanovë na i japin do mësime të vyeshme për Maqedoninë. Qe të përmbledhura në tri pika:
1. Maqedonia ka të pazgjidhur çështjen shqiptare
Atje u vranë njerëz në emër të çështjes shqiptare. S’domethënë tash se grupi …
Projekt-kushtetutë për Dardaninë (18 prill 2015)
Projekt-kushtetutë për Dardaninë
Me këtë projekt, jam përpjekë me i sanu të metat e kushtetutës së 2008-ës, duke qartësu pushtetin e popullit si sovran, duke i zgjëru të drejtat e njeriut, dhe duke e përcaktu me përpikëri mënyrën …
A lejohet martesa gej në Kosovë?
Populli ka fitu bindjen se Kushtetuta e Kosovës e lejon martesën mes personave me gjini të njëjtë. Këtij mendimi i kanë kontribu edhe fjalët e Kryetarit të Gjykatës Kushtetuese, Prof. Enver Hasani. Gjatë një ligjërate që pati mbajtë në një …
Kuota zgjedhore, e keqe për gratë
Gjykata Kushtetuese e ka ndalu nji ndryshim të propozuem të kushtetutës së Kosovës, i cili kish me ua nda 40 përqind të posteve të ministrave e zavendësministrave njanës gjini. Ndër tjerash, gjyqtarët vlersuen se ndryshimi do t’i shkelte të …
Gratë dhe reforma zgjedhore
Në Dardani ka përmbi pesë vjet që folet për reformë zgjedhore. Partitë kan premtu disa herë se kan me kry kët punë. Por edhe sikur krenët e partive të baheshin burra dhe ta mbajshin fjalën, ç’ndikim do kish sistemi i …
Kushtetuta, kuku, ç’të tutka
Shkrimtari Veton Surroi këshillonte se Kushtetuta e Kosovës nuk asht roman qejfi që e lexojmë shtritë para gjumit a nën hijen e ndoj peme ngat përroni në ditë fundjave. Ai ka të drejtë. Kryeligji që kemi tani të ndjell veç …
Taksirati ynë
Unë fola para tri orëve. S’vonoi shum edhe kryetar i Prishtinës, Shpend Ahmeti, e tha të njejtën gja: PDK-ja mund ta paraqesë për kryekuvendar cilindo prej 120 deputetëve. Nuk asht e thanun që veç antari i asaj partie të zgjedhet …
Pushteti kushtetues i popullit
Simbas Gjykatës Kushtetuese, partia që ka fitue ma së shumti vota në zgjedhje e ka të drejtën me propozue kandidatin për kryetar të Kuvendit. Por kjo s’domethanë se kryekuvendari duhet të jetë prej radhëve të PDK-së. Aq ma pak nuk …
Feja e inxhinierit
Kur një inxhinier ndërtimtarie i dhënë pas xhepit të vet mbaron një urë duke e ditë mirëfilli se asaj s’do i shkojë muaji pa u rrëzuar, shoqëria gjasshëm do e ndëshkojë të pafytyrin. Keqbërësi s’mund e bindë asnjë mendje të …
Projekti për ndryshimin e Kushtetutës
[Ky projekt është pjesë e një kërkese qytetare për ndryshimin e Kushtetutës. Shih këtu.]
Ne sugjerojmë këto ndryshime:
I. Neni 64 të ndryshohet si vijon, duke u heqë pjesët e mesvijëzuara dhe duke u shtuar pjesët me germa të …
Kërkesë qytetare për ndryshimin e Kushtetutës
[Nënshkrimet e qytetarëve u grumbulluan nga 7 deri më 28 shtator 2014.]
Ne, qytetarë të Republikës së Kosovës, jemi të shqetësuar për demokracinë tonë. Për gati tre muaj pas zgjedhjeve të përgjithshme, përfaqësuesit tanë nuk kanë qenë në gjendje ta …
Pushteti i popullit
As Hitleri e as Mussolini s’u bënë diktatorë me shumicë votash. Ata thjesht udhëhiqnin secili partinë me më së shumti deputetë, dhe falë dredhive, frikësimit dhe ligjeve të dobëta, mbërritën majat e pushtetit. Që vendi ynë të mos e ndajë …
Ç’e duam partinë?
Pse vendi ynë të mos ketë zgjedhje jopartiake? Të paktën, t’i hedhim kokrrat jo për parti, por për kandidatë veçeveç. Le ta shkruajnë paratenduesit emrin e vet në fletëvotime dhe të shtojnë po deshën (në kllapa) nofka, slogane a emra …
Shtatë ndryshime të domosdoshme
Për demokraci të mirëfilltë në Dardani, vyejnë ngutshëm shtatë ndryshime në Kushtetutë:
1. Zgjedhje me datë të paluajtshme — Zgjedhjet të mbahen të dielën e dytë të majit. Zgjedhjet për Kuvend të mbahen vetëm njiherë në çdo katër vjet. Zgjedhjet …
Të gjitha kushtetutat e Kosovës
Nën Perandorinë Osmane në shekullin XIX dhe deri më 1912 Kosova kishte statusin e vilajetit, me pak ndryshime nga territori i sotëm. Shteti osman miratoi një kushtetutë të shkruar më 1876, por e pezulloi shpejt për ta rikthyer tek më …
Kanuni i Lekë Dukagjinit (simbas Gjeçovit)
Kanuni i Lekë Dukagjinit është korpusi më i njohur i ligjeve dokesore shqiptare. Ndonëse rrënjët i ka më të vjetra, ky kanun merr emrin e prijësit arbëror në zotërimet e të cilit u zbatu.
Mendohet se Lekë Dukagjini gjat sundimit …
Gjuha e Kushtetutës: President apo Kryetar?
Sa është me vend që zyra më e lartë e vendit, e cila përfaqëson njësinë e popullit, të emërtohet me një fjalë e huaj? Tani që po rishikohet Kushtetuta, i duhet hedhur një vështrim edhe çështjes së gjuhës, krahas ndryshimeve …
Votimi elektronik dhe zgjedhjet presidenciale
Nëse arrin të zbatojë votimin dhe numërimin elektronik, Kosova do ta kishte më të lehtë organizimin e zgjedhjeve presidenciale sipas një sistemi preferencial, ku zgjedhësit radhisin kandidatët e tyre të parapëlqyer në vend se të përcaktohen për një të vetëm. …
Ndryshimi i sistemit zgjedhor për demokraci të njëmendtë
Është e pamundshme që për disa parti në Kosovë të shënosh qoftë edhe përafërsisht vendin që zënë në spektrin politik ose të përshkruash prirjet e tyre ideologjike. Por ajo që mund të bëhet për këto parti është hijezimi i rajoneve …
Zgjidhje e krizës kushtetuese, zgjedhja e presidentit nga populli
Washington, D.C. — Ndërkohë që udhëheqja e Kosovës këmbëngul në zgjidhje kushtuese të krizës së tanishme politike, duhet marrë parasysh vetë praktikat jashtë-kushtetuese që në të vërtetë na kanë sjellë në këtë çast vendimtar. Ndërsa Kushtetuta përcakton zgjedhjet parlamentare dhe …