Përmbledhje për Ditën e Kushtetutës

Kushtetuta e Kosovës

(përditësu) Sot Kosova shënon Ditën e Kushtetutës, 11 vjet pasi Kuvendi miratoi ligjin më të lartë të vendit, pak javë pas shpalljes së pavarësisë. Kushtetuta e Republikës së Kosovës ka hy në fuqi më 15 qershor 2008 dhe është ndryshu 26 herë, së fundmi më 2016.

Këtu po veçojmë disa shkrime e lajme rreth kushtetutës.

Diplomati Lulzim Mjeku përshkrun historinë kushtetuese të Kosovës — nga vila­jeti osman te banovinat, rajoni i pushtuar, krahina autonome, republika e parë, pro­tektorati ndërkombëtar e deri te shteti i pavarur.

• L. Mjeku, Të gjitha kushtetutat e Kosovës, Plisi.org, 28.11.2012

Ndërkohë që kremtoi 11-vjetorin e kushtetutës, presidenti Hashim Thaçi qortoi krye­ministrin dhe para­lajmëroi ndryshimin e ligjit ma të lartë. Kreu i shtetit foli në një ceremoni të hënën në Prishtinë dhe gjatë një shëtitje nëpër Prizren të martën.

• Koha.net, «Thaçi – Qeverisë: Kushtetuta ka kuptim vetëm kur sovraniteti respektohet në gjithë territorin», 8.4.2019: tekst dhe video

• Mehmet Krasniqi, Thaçi s’i komenton deklaratat e Haradinajt për kufirin, thotë se ndryshimi i Kushtetutës s’është fundi i botës, Koha.net, 9.4.2019 [me video]

Radiotelevizioni i Kosovës e tejçoi drejtpërdrejt ceremoninë zyrtare të Ditës së Kushtetutës.

Në anën tjetër, Lëvizja Vetëvendosje shpaloi para gazetarëve ato që i qujti «shkel­je e të drejtave kushtetuese» në këta 11 vjet.

• Vetëvendosje, 11 vite nga miratimi i Kushtetutës, 11 vite shkelje e të Drej­ta­ve Kushtetuese, 9.4.2019

Kryetari i parë i Gjykatës Kushtetuese, prof. Enver Hasani, tha se presidenti Ha­shim Thaçi po don me e ndërru kushtetutën kosovare për hir të Sërbisë. Në një intervistë me gazetën Ekonomia Online, ish-gjyqtari përsëriti se kreu i shte­tit nuk ka tagër të flasë për ndryshim kufijsh.

• Nora Kelmendi, Hasani: Ideja e presidentit Thaçi për ndryshim të Kush­te­tu­tës, jashtë kompetencave të një presidenti, Ekonomia Online, 9.4.2019 [me video]

Prof. Hasani foli për kushtetutën edhe për programe të tjera, duke përfshi emi­si­o­nin DossierD në TV Dukagjini.

Juristi i ri Vullnet Bugaqku thotë se gjyqësori i dobët ka bërë që germa dhe fryma e kushtetutës së 2008-s të mos jetësohen. Ai shpjegon tezën e tij në gjuhë të thje­shtë dhe duke u mbështetë në shkrimet e akademikëve të huaj.

• V. Bugaqku, 11 vjet pas miratimit, Kushtetuta vetëm në letër, Plisi.org, 9.4.2019

Ngjashëm mendon dhe Avokati i Popullit. Sipas institucionit që mbron të drejtat e nje­riut, gjyqësori i shkel ato ma së shumti. Avokati i Popullit, z. Hilmi Jashari, flet për rrjetin Koha.

• Dardane Neziri, «Avokati i Popullit: Gjyqësori, shkelësi më i madh i të drejtave të qytetarëve», Koha.net, 9.4.2019: tekst dhe video

Në fund, këtij digjesti po i shtojmë dhe një kritikë për gjuhën e kushtetutës, të bo­tuar pjesërisht më 2015, dhe projektin për një kushtetutë të re shkurt e shqip, po­stu më 2018.

• G. Mjeku, Kushtetuta, kuku, ç’të tutka, Plisi.org, 18.1.2015

Projekt-kushtetutë për Kosovën, Plisi.org, 18.4.2018

Nga Plisi

Themelu më 28 nëntor 2012, Plisi është sajt për qytetari dhe shqiptari.