23 janar 2006, Prishtinë — Në këtë para-Evropë të përgjakur, jeta ishte metafizikë. Të ofronte dy zgjedhje: ose ta mundje armikun ose të zaptoheshe e sundoheshe nga ai. Rrugë e mesme nuk shihej. Ibrahim Rugova si intelektual hyri në politikë, për të gjetur një tjetër zgjidhje për popullin e tij të shumëvuajtur.
Zgjidhja e mesme thuhej se ishte moderne evropiane dhe shmangte gjakderdhjen. Ajo sugjeronte që betejën mund ta fitosh duke u bërë më i mirë ekonomikisht dhe kulturalisht. Një injorim të tillë robëruesit dhe robërisë Rugova e cilësoi të vinte nga liria e brendshme që ndien qenia njerëzore.
Në këtë mënyrë nga lideri i lëvizjes populliste, i parë si vëllai i madh i shqiptarëve të Kosovës, Rugova u shfaq evropiani i parë i rajonit. Por, Rugova injorues më i madh i çizmes së xhandarit jo rrallëherë u gjet i injoruar nga bashkëbiseduesit në rajon dhe në botë.
Megjithëkëtë ai pati durimin e plakut të urtë që në raportet ndërkombëtare të mbizotërojë me ngulm si bashkëbiseduesi më besnik. Ato që i thoshte edhe i besonte. Presidenti Rugova i mbeti besnik idesë se mënyra paqësore do ta sjellte lirinë dhe se nuk kishte pse të ndodhë lufta.
Por epoka në të cilën veproi ai ishte epokë e marrëzisë dhe e babëzisë për gjak dhe territore. Ç’mund të bënte prajshmëria e një intelektuali të një populli të vogël, në çastet kur te analistë ushtarakë e politikë bile edhe te aleatët e natyrshëm të popullit shqiptar mbizotëronte ideja e hapjes së «frontit të jugut». Edhe në këtë çast ai tha JO luftës.
Marrëveshja e Daytonit për Bosnjën e vitit 1995 Rugovës i dha leksionin themelor të jetës. Asnjë faktor politik ndërkombëtar nuk e hapi problemin e Kosovës, pa e zgjidhur problemin e Bosnjës. Në Kosovë nuk ishte derdhur gjaku rrëke akoma. Për çfarëdo marrëveshje duhen dy palë dhe bota tashmë e dinte se pale bashkëbiseduese ne këtë në kontekst gjeografik e politik ishte Rugova dhe jo Millosheviqi.
Edhe gjatë luftës çlirimtare në Kosovë, një kohë kur ithtarët e tij mbase kanë pritur një kushtrim tradicional të liderit për t’u hedhur në luftë, Rugova i tha JO luftës. Reagimi i brendshëm: zemërim, keqinterpretimi, etiketim, miratim… Reagimi i jashtëm: aprovim. Por edhe bashkësisë ndërkombëtare Ballkani si para-Evropë i dha edhe një herë dëshminë e mungesës së udhëheqësve me kredenciale të forta ne politikën e jashtme.
Serbia vret e pret. Bashkësia ndërkombëtare mbetet serish me një bashkëbisedues besnik, evropianin e parë të Ballkanit Ibrahim Rugovën, i cili ua përkujtoi leksionin e Erazmo Roterdamit se pas çdo marrëzie vjen epoka e arsyes e triumfit të jetes mbi vdekjen. Lider të tillë evropian në kushte të tilla nuk kishin arritur të nxjerrnin as Kroacia, as Serbia, as Maqedonia. Jetëshkrimi i tij u mungon vendeve të ish-Jugosllavisë.
Ai zhvilloi një politikë të jashtme duke shërbyer si ambasador, ministër e kryetar, e mbi të gjitha kampion i Kosovës së pavarur. Po të kishin pasur fqinjët tanë kryetarë të tillë, sot Ballkani Perëndimor do të ishte pjesë e Bashkimit Evropian. Prandaj Ibrahim Rugova është evropiani i parë i rajonit.
Botuar si editorial me titullin «Evropiani i parë i rajonit» në gazetën Lajm, më 23 janar 2006. Foto: Ibrahim Rugova në Kongresin e Partisë Popullore Evropiane, Bruksel, shkurt 2004 (nga EPP, licencë CC BY 2.0).
Shkurtegëza për këtë postim: https://plisi.org/?p=5738