Më 7 mars 1887, atdhetarët shqiptarë hapën Mësonjëtoren e Korçës – të parën shkollë shekullare e të pasegreguar në Shqipëri dhe në Perandorinë Osmane, shtetin që asokohe shtrihej në tri kontinente. 35 nxënës të feve dhe shtresave të ndryshme shoqërore …
Etiketë: Perandoria Osmane
Sami Frashëri për ndalimin e shkollave shqip
… Grekëretë kanë një shok të fortë, me të cilënë janë zënë shëndoshë dorë-për-dorë për të humburë kombërin’ e gjuhën’ e Shqipëtarëvet; ay shok është Tyrku, i cili i ndih Greqisë e patrikërisë’ së Fenerit në këtë punë me sa …
Themeluesi i kombit
Ky është shqiptari ma i madh i të gjitha kohëve. Gjergj Kastrioti Skënderbeu (1405–1468), kryezot i Arbrit, themeloi dhe mbajti gjallë kombin tonë përgjatë shekujve.
I ndërgjegjshëm për rrënjët e veta, ai braktisi radhët e osmanëve, që e kishin marrë …
1903: Kur Halimi vrau konsullin rus
Më 8 gusht 1903, Halimi, një ushtar shqiptar, me shërbim në Manastir e vrau konsullin rus, Aleksandar Arkadieviq Rostkovskin. Po atë vit, në muajin mars, një ushtar tjetër shqiptar nga Gjilani, në Mitrovicë e kishte vrarë një konsull tjetër rus …
Buxhovi për Bismarckun dhe «Shqipërinë e Madhe»
A u takua kancelari gjerman me përfaqësuesit e Lidhjes së Prizrenit, që kërkonin një shtet autonom shqiptar? A e përkrahte ai «Shqipërinë e Madhe»? Pse shqiptarët e kundërshtuan me luftë kufirin e ri me Malin e Zi, por zgjodhën diplomacinë …
Kongresi i ndytë i shqiptarëve
Lodër më të turpshme se ky Kongres nuk mund të lozin xhonturqit në kurrizin e shqiptarëve. Kongresi u quajt shqiptar vetëm që të gënjehet bota.
Citati më lart për Kongresin është prej gazetës Dielli nga federata Vatra e Amerikës. Veçse …
Skenderbeu luftoi kundër perandorisë që s’e lejoi Kuranin shqip
Prijësi arbënor Gjergj Kastrioti luftoi kundër perandorisë që nuk lejoi me shtypë asnji libër në gjuhën shqipe, madje as Kuranin. Shqiptarët, e veçmas besimtarët myslimanë, duhet ta dijnë këte. Qe do fjalë për Skenderbeun, Perandorinë Osmane, shqiptarët e turqit, dhe …
Kthimi i padishahut
Turqia ka qenë i vetmi vend me shumicë dërrmuese myslimane që falë Atatürkut ndërtoi një shtet shekullar. Duke e njohur rrezikun e radikalizmit fetar, Atatürku para vdekjes la testament që në rast në Turqi rrezikohej shekullarizmi, atë ta mbrojnë gjeneralët …
Vakia e Sherrit dhe Vakia e Hajrit
Me 15 qershor 1826, në Stamboll, ndodhi ajo që nuk e kishte mendu kush. Ndër shqiptarë ka me u njohë si Vaka-i Şerriyye (Vakia e Sherrit), ndërsa në Stamboll u qujt Vaka-i Hayriye (Vakia e Hajrit). 135 mijë jeniçerë ngritën …
Kushtetuta osmane e 1876-s
Në shekullin XIX, Perandoria Osmane ish gati me dhanë shpirt. Shteti që dikur i tmerronte perëndimorët me fuqinë e tij kish mbetë tani mbrapa vendeve t’Evropës.
Kështu osmanët nisën nji varg reformash për ta modernizu dhe shpëtu perandorinë. Fillimisht, ata …
Shqiptarët, nismëtarë të Revolucionit Xhonturk
Shqiptarët gjithmonë në synin e cikloneve politike planetare, të hutuem e të mashtruem, pa e dijtë ku ka me dalë angazhimi i tyne, flijimi dhe përpjekjet. Një shembull ilustrativ asht, doemos, Revolucioni Xhonturk (1908), të cilin e nisën shqiptarët dhe …
Hisja e Shqipnisë: 7,33%
Rastësisht e gjeta në Wikipedi kët vërtetim të vitit 1933 mbi nji huá që Perandoria Osmane e kish marrë nji çerekshekulli ma parë. Dokumenti radhit detyrimet e shteteve “trashigimtare,” përveç Turqisë. Ndër ato vende ishte edhe Shqipnia, e cila paguante …
Mendimtari osman për gjuhën shqipe
Qe shqip çfarë mendonte për gjuhën shqipe shkrimtari osman Namık Kemal, figurë qendrore e liberalizmit dhe nacionalizmit turk dhe nji nga autorët kryesorë të kushtetutës së parë osmane të 1876-ës. Në nji libër mbi reformat kulturore në Turqi, nji studiuese …
Përtej Dovletit Osman
Ka shum kallzime nga historia e Turqisë që shqiptarëve do t’u pëlqenin ma shum sesa lavdet për Muratët e Mehmetët. Shteti i karamanëve në brigjet e Mesdheut, ushtarët turq që zunë rob sulltanin, apo fshatarët anadollakë që çuan krye për …
Tregimi për padishahun
Dallas, Texas—Tash e sa vjet në nji tyrbe historike n’afërsi të Prishtinës, mbahet nji përkujtim i përvitshëm për nji nga sulltanët osmanë. Murati I sundoi perandorinë për gati katër dekada para se t’i printe ushtrisë së tij në Betejën e …