Emrat e vendeve të botës

Kjo listë është draft i një pro­jekti më gjithë­për­fshi­rës që trajton shkrimin e emrave të ven­deve në gju­hën shqipe, pa marrë para­sysh dia­lek­tin a tra­ditën let­rare. Lista cek emrat e ven­deve sov­rane, për­fshi shtetet anë­tare të Kom­beve të Bash­ku­ara, dhe …

Thonjëzat shqip

Sa kam kërku, nuk kam gjetë nji doracak për­ gjuhën shqipe që udh­zon me për­pik­ni ç’lloj thoj­zash me për­dorë dhe ku e si. Përndryshe, tho­njëzat apo thoj­zat – për­ aq sa kam vërejtë – i kemi për­dorë si­mbas tra­ditave dhe …

Nji Ë mangu «n’Prishtinë»

Ë-ja nuk ndodhet rastësisht në shkrimin shqip. Shpesh po më bjen me lexu postime ku shkronjësi e ka zavendësu Ë-në me nji apostrof. Qe, p.sh., «hajde n’Prishtinë», ta bajnë prishtinasit.

Ndoshta edhe vij, por po i shoh tri të këqija …

Certifikatë, çertifikatë, qertifikatë

E paskan ndërpre shpërndamjen e vërtetimeve për veteranët e luftës. Përgjegjësit thonë se gabimisht e kan shkru «Çertifikatë» në vend se Certifikatë.

Me kqyrë holl, të dy mënyrat e dhunojnë shqipen e natyrshme. Me më pas pyetë mue, kisha …

Evropian apo evropjan?

EVROPJAN apo EUROPIAN? A po më kallxon kush? Ndërsa kambëngulim me shkru europian ose evropian — pra me -ian në fund — ne veç tregojmë se sa të padijshëm dhe tekanjakë kan qenë ata që i kan vendu rregullat e …

Venecian, evropian

Enciklopedi–enciklopedia, Wikipedi–Wikipedia! Jo «Wikipedja». Por ti kishe me thanë: «Media» shkruhet me «i» e shqiptohet me «j». Qysh me dijtë na kur duhet i-ja e kur j-ja?

Epo, komunishtja nuk ka rregulla; ka vetëm teka e qefe. Germa «i» asht …

Shqipnija dhe Sërbija

Sami Frashëri vendin tonë e ka quejtë toskërisht Shqipërija. Gjergj Fishta e ka quejtë gegnisht Shqypnija. Pullat e para postare kan shkrue Shqipënija. Në gjuhën e njisueme zyrtare u ba pastaj Shqipnija.

Shqip ka shum emna …

Histori e shkurtë e standardizimit të shqipes

Një faqe nga procesverbali i mbledhjeve të Komisisë Letrare Shqipe (1916)

Komisia Letrare Shqipe dhe gjuha standarde shqipe e elbasanishtes

1. Propozimi për krijimin e një gjuhe standarde shqipe asht dhënë në Kongresin e Elbasanit, i cili u mbajt me 2-8 shtator 1909. Por një punë e njëmendët për standardizimin praktik, …

Dita V

Nuk âsht njëlloj si me e dashtë gruan dhe si me i lypë gruṇë. As me i qitë çaj dhe me e bâ të qajë nuk janë njësoj. Parja në xhep e ujët në gjep nuk janë njësoj. Shtritë …

Jueseji: Emnat e shteteve dhe kryeqyteteve shqip (draft)

Emni i plotë i vendit:  Shtetet e Bashkuara të Amerikës, Shtetet e Bashkueme t’Amerikës

Sinonime: Amerika; SHBA (ShBA), Shëbëá/~të, Shëbëá/~ja; Shtetet e Bashkuara, Shtetet e Bashkueme; Juesej/~i

[Shteti/trualli:  kryeqyteti, qendra ma e madhe]

Shtete të federueme

  • Alabamë/~a:  Montgomeri, Birmingem/~i
  • Alaskë/~a:  

Pak fjalë për ë-në dhe j-në

Pyetje: Pse e mbajmë ë-në në fund të fjalës “këtë”?

Chashtja e ë-së në gjuhën shqipe asht shumë e ndërlikueme. Po e parafrazoj gjuhëtarin Eqrem Chabej, i cili për Kongresin 1972 pati thanë se nëse ky Kongres arrin me i

Vit, vite, vjet

Qe shqip, një rregull e veçantë drejtshkrimi tregon se kur shkruhet “vit,” kur “vite,” kur “vjet.” Për shembull, duhet me shkru “15 vjet” sepse po flasim për sasi, ndërsa shkruhet “vite plot begati,” meqë tani po theksojmë cilsinë e atyre …

Trimi im bëhet i imë’

Përemri pronor “im” ose “i imi” tregon se diçka i takon atij që flet. “Ky është libri im,” thotë folësi dhe bën me gisht nga libri i tij.

Trajtën “im” e përdorim pranë emrit – menjëherë para ose pas (p.sh., …

TI dhe T’I…

Apostrofi zëvendëson Ë-në. Kështu që nga +i kemi t’i. Nëse në të tashmen themi i them, në të ardhmen shkruajmë do t’i them (nga do të i them). Apostrofin e përdorim edhe në këtë pyetje: …

Shum dhe shumë

Dikur shqiptarët e kanë thënë Ë-në në fund të ndajfoljes SHUM(Ë). Por tani Ë-ja nuk shqiptohet dhe do ishte më lehtë dhe më e arsyeshme mos me e shkru fare. Po ashtu, mund ta dallojmë ndajfoljen SHUM (shum punë, shum …

Çile, jo Kili

Rilindasi ynë e quante vendin jugamerikan Qilia. Vendasit e quajnë Çile (Chile). Shum ma vonë, shqiptarët nisën me përdorë krejt gabimisht emnin Kili (dhe aty-këtu Kilia). Besoj se nuk asht vonë që edhe ne …

Kompleksi sllav: Evropë apo Europë?

Dallas, Texas — Disa puristë, ose siç kam dëshirë t’i quej unë, dëlirtarë të gjuhës, kambëngulin se për hir të pastërtisë së shqipes duhet me iu shmangë v-së në disa fjalë tashma ndërkombtare. Këtu mbizotnon primja e shum shkruesve …

Emrat e huaj (parte secunda)

Washington, D.C. — Një dashamir më bëri vërejtje se në diskutimin tim të fundit rreth shkrimit të emrave të huaj në gjuhën shqipe nuk kisha arritur në ndonjë përfundim të qartë. Ka të drejtë, por përgjigja rreth kësaj pune nuk …

Qysh me i shkrue shqip emrat e huaj?

Washington, D.C. — Se emri i despotit libian Muamer Gadafi është shkruar në plot mënyra të ndryshme, sipas lloj-lloj kuvendesash për transliterimin e arabishtes në alfabetin latin e skripte të tjera, e mësuam gati të gjithë.

Përgjigjen më të mirë …